Scratch เป็นเครื่องมือในการเขียนโปรแกรมแบบ interactive ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาโดยมหาวิทยาลัย MIT ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา Scratch สามารถที่จะนำมาใช้สร้างผลงานออกมาได้หลายรูปแบบ เช่น เกม อนิเมชั่น สตอรี่ หรืออื่นๆอีกมากมาย โดยโปรแกรมที่เขียนหรือพัฒนาขึ้นมานั้นสามารถนำไปแชร์กับผู้อื่นใช้หรือเล่นได้อย่างรวดเร็วและง่ายดาย
Scratch เหมาะกับใคร
Scratch ถูกออกแบบมาสำหรับเด็กวัย 8 – 16 ขวบ แต่ในความจริงแล้วมันสามารถนำไปใช้ได้กับผู้ใช้งานทุกวัย เหมาะกับผู้เริ่มต้นเขียนโค้ด Scratch มักถูกนำไปใช้เป็นเครื่องมือในการเรียนรู้เรื่องของการเขียนโปรแกรม หรือเพื่อพัฒนาด้านกระบวนการความคิด ซึ่งประโยชน์ที่ได้คือ
- พัฒนาพื้นฐานด้านคณิตศาสตร์และการคำนวณ
- พัฒนาความคิดเชิงตรรกะ
- พัฒนาความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับเทคโนโลยี
- การนำเทคโนโลยีมาใช้งาน
- การสร้างสรรค์เทคโนโลยี
- การประมวลผลของเทคโนโลยี
วงจรการพัฒนาของ Scratch ประกอบไปด้วย
- Imagine หรือการจินตนาการ ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนที่ผู้พัฒนาจะได้ใช้จินตนาการคิดเรื่องราวหรือสิ่งที่อยากจะสร้างขึ้นมาในความคิด
- Create หรือการสร้าง หรืออีกนัยหนึ่งคือการเปลี่ยนจินตนาการออกมาเป็นสิ่งที่จับต้องได้
- Experiment หรือการทดลอง ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนที่ผู้พัฒนาจะได้ทดลองทำสิ่งต่างๆ ระว่างการพัฒนาเพื่อเรียนรู้สิ่งใหม่ๆหรือต่อเติมจินตนาการให้ไกลขึ้น
- Share เป็นการนำสิ่งที่เราสร้างขึ้นไปแชร์ให้กับผู้อื่น
- Reflect เป็นการสะท้อนสิ่งที่เราได้สร้างขึ้น และนำไปสู่การสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ
คราวนี้เรามาลองดูค่าสถิติต่างๆ เกี่ยวกับ Scratch กัน โดยเราจะเริ่มจากจำนวนผู้ใช้งานจริงในแต่ละเดือน จากรูปด้านล่าง จะเห็นได้ว่าผู้ใช้งาน Scratch มีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยอย่างมีนัยมาตั้งแต่ประมาณปลายปี 2012
เราจะยังสังเกตเห็นอีกว่า จำนวนผู้ใช้งานมีจำนวนลดลงในช่วงประมาณเดือน กค – สค และ เดือน ธค – มค สาเหตุหลักๆก็เพราะช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงเวลาปิดภาคเรียนของสถานศึกษาส่วนใหญ่ทั่วโลก แสดงให้เห็นว่าการใช้งาน Scratch ส่วนใหญ่เป็นการใช้งานเพื่อการศึกษาและมีสถานศึกษามากมายนำ Scratch มาเป็นบทเรียนในหลักสูตร (รวมถึงประเทศไทย) นอกจากนี้ยังเห็นการเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงปี 2020 ซึ่งผู้เขียนคาดว่าน่าจะเป็นผลสืบเนื่องมาจากสถานการณ์ COVID-19 ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นให้คนหันมาให้ความสนใจเกี่ยวกับเทคโนโลยี บวกกับการที่ผู้คนต้องอยู่กับบ้านไม่สามารถออกไปเดินทางได้เหมือนปกติ
เมื่อมาดูในด้านการกระจายตัวของอายุของผู้ใช้งาน Scratch จะเห็นได้ว่ามีผู้ใช้งานอยู่ในทุกวัย แต่ส่วนใหญ่จะเป็นช่วงวัย 8 – 16 ดังที่ได้กล่าวมาก่อนหน้านี้
สถิติสุดท้ายที่เราจะมาดูกันคือปริมาณผู้ใช้งานจากทั่วโลก จะเห็นได้ว่าจำนวนผู้ใช้งานในไทยมีค่อนข้างสูง 496,519 คน คิดเป็น 0.72% ของจำนวนผู้ใช้งานทั่วโลก
Reference: https://scratch.mit.edu/statistics/
จะเห็นได้ว่าแนวโน้มการใช้งานของ Scratch นั้นเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ซึ่งสอดคล้องกับแนวโน้มการเติบโตและความต้องการด้านเทคโนโลยีของโลก รวมไปถึงการที่ Scratch ถูกบรรจุเป็นบทเรียนในหลักสูตรการเรียนของสถาบันการศึกษาต่างๆ
ดังนั้นการเริ่มเรียน Scratch เพื่อพัฒนาความรู้ตัวเองให้ทันกับโลกและเทคโนโลยีจึงเป็นเรื่องที่เราไม่ควรพลาดเป็นอย่างยิ่ง